Για πολλούς από εμάς, η επικύρωση των συναισθημάτων των παιδιών μας είναι μια προσέγγιση που διαφέρει πολύ από τις δικές μας εμπειρίες ως παιδιά.
Η αλήθεια είναι όμως ότι όταν εμείς ήμασταν παιδιά, οι γονείς μας δεν είχαν ούτε τις γνώσεις που έχουμε σήμερα για το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος ενός παιδιού, ούτε και γνώριζαν πώς να μας υποστηρίξουν μέσω των συναισθημάτων μας. Οι εκρήξεις θυμού, τα λεγόμενα tantrums των παιδιών, εκλαμβάνονταν συνήθως ως αναζήτηση της προσοχής και οι έντονες εκδηλώσεις συναισθημάτων δεν γίνονταν ανεκτές και χαρακτηρίζονταν ως «κακή» συμπεριφορά.
Σήμερα ευτυχώς χάρη στην εξέλιξη της επιστήμης, γνωρίζουμε περισσότερα πράγματα και για αυτό προσπαθούμε να σκεφτόμαστε και να προσεγγίζουμε τα παιδιά μας με διαφορετικό τρόπο.
Παρόλα αυτά ακόμη και σήμερα μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο να επικυρώσουμε το συναίσθημα του παιδιού μας μια συγκεκριμένη στιγμή, έτσι δεν είναι;
Είμαι σίγουρη ότι έχετε βρεθεί αρκετές φορές σε μια δύσκολη στιγμή με το παιδί σας και από μέσα σας σκεφτήκατε: «Μισό λεπτό… πώς να το κάνω αυτό τώρα; Ξέρω ότι υποτίθεται ότι πρέπει να δω και να καταλάβω το συναίσθημά του, αλλά απλά δεν μπορώ να βρω τον τρόπο και τις λέξεις να το διαχειριστώ».
Και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Γιατί αν δεν έχουμε διδαχτεί ποτέ πώς να κάνουμε κάτι και αν οι αυτόματες, βιωματικές αντιδράσεις μας είναι διαφορετικές, τότε δεν είναι καθόλου περίεργο που δεν μας έρχεται φυσικά να επικυρώσουμε το συναίσθημα του παιδιού μας και να το βοηθήσουμε να αυτορυθμιστεί!
Όταν όμως μάθουμε τον τρόπο, θα μπορέσουμε να σταθούμε δίπλα του με κατανόηση και ενσυναίσθηση. Μπορεί στην αρχή να αισθανθούμε λίγο περίεργα, απλά γιατί δεν έχουμε μάθει να λειτουργούμε έτσι, αλλά σιγά σιγά, με επιμονή και εξάσκηση θα αισθανθούμε άνετα με τη συναισθηματική επικύρωση του παιδιού μας και δικαιωμένοι με το αποτέλεσμα, γιατί θα δούμε με τα μάτια μας το παιδί μας να ηρεμεί χάρη στην υποστήριξη που νιώθει σε μια δύσκολη στιγμή του.
Πριν σας δώσω μερικά παραδείγματα που μπορείτε να χρησιμοποιείτε για να επικυρώσετε τα συναισθήματα του παιδιού σας, είναι σημαντικό να καταλάβετε γιατί είναι σημαντικό αυτό το στάδιο, όταν καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε μια τέτοια κατάσταση με το παιδί μας. Και πιστέψτε με, είναι πολύ σημαντικότερο να καταλάβουμε τη σημασία και την πρόθεση των λέξεων, παρά το ποιες λέξεις πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τελικά.
Ναι ξέρω, κάποιες φορές είναι δύσκολο, γιατί απλά θέλουμε να τελειώνουμε με το κλάμα ή τα ουρλιαχτά. Αν όμως θέλουμε τα παιδιά μας να μάθουν πώς να διαχειρίζονται τα ίδια τα συναισθήματά τους καθώς μεγαλώνουν, πρέπει να ακολουθήσουμε τη «δυσκολότερη» διαδρομή σε αυτές τις στιγμές – πρόκληση, γιατί αυτή είναι που θα έχει μακροπρόθεσμα το καλύτερο αποτέλεσμα.
Η επικύρωση λοιπόν του συναισθήματος είναι πάντα το πρώτο βήμα όταν έρχεστε αντιμέτωποι με «δύσκολες» συμπεριφορές του παιδιού σας.
Γιατί; Γιατί πίσω από τις «δύσκολες» συμπεριφορές κρύβεται πάντα ένα ισχυρό συναίσθημα, που και αυτό με τη σειρά του κρύβει μια ανάγκη. Και γιατί δεν εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο; Γιατί πολύ απλά τα παιδιά συνήθως δεν έχουν αναπτύξει αυτή την ικανότητα να αναγνωρίζουν ένα έντονο συναίσθημα και να το διαχειρίζονται.
Εμείς λοιπόν θέλουμε να τα βοηθήσουμε ώστε να αναγνωρίσουν αυτά τα μεγάλα, «ζόρικα» συναισθήματα. Κατά κάποιον τρόπο λειτουργούμε ως ένας καθρέφτης που αντανακλά στο παιδί μας, ώστε να δει αυτό που αισθάνεται. Αυτό τα βοηθά να αισθανθούν ότι είναι αποδεκτά από εμάς και άρα να αποδεχτούν και τα ίδια το συναίσθημά τους, προκειμένου να μπορέσουν να το διαχειριστούν. Όσο περισσότερο λειτουργούμε εμείς ως γονείς με αυτό τον τρόπο, τόσο περισσότερο τα παιδιά θα «χτίζουν τους μυς» που θα τα βοηθήσουν να αναγνωρίσουν τι νιώθουν και γιατί.
Και αυτό είναι ένα ΤΕΡΑΣΤΙΟ βήμα για να μάθουν να ρυθμίζουν μόνα τους τα συναισθήματά τους!
Τι σημαίνει λοιπόν πρακτικά συναισθηματική επικύρωση; Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να δείξετε στο παιδί σας ότι το βλέπετε και το ακούτε και σίγουρα δεν υπάρχει ένας σωστός τρόπος!
Μερικά παραδείγματα απλών φράσεων που μπορείτε να χρησιμοποιείτε:
• «Σε ακούω».
• «Βλέπω / καταλαβαίνω ότι είσαι πολύ στενοχωρημένος!»
• «Ξέρω ότι αυτό είναι πολύ δύσκολο αυτή τη στιγμή για σένα».
• «Ναι, αυτό ακούγεται δύσκολο».
• «Σε καταλαβαίνω / σε ακούω. Νιώθεις ότι τίποτα δεν πάει καλά σήμερα! Πρώτα δεν μπορέσαμε να πάμε στο πάρκο που τόσο ήθελες και τώρα μας τελείωσε το σνακ που ήθελες να φας. Ακούγεσαι σαν να νιώθεις πολύ απογοητευμένος».
• «Ξέρω ότι νιώθεις ότι αυτό είναι πολύ δύσκολο αυτή τη στιγμή. Μπορείς να νιώθεις λυπημένος όσο χρειαστεί, εγώ θα είμαι εδώ για σένα».
• «Ναι, βλέπω ότι είσαι πραγματικά αναστατωμένος! Έπρεπε να κάθεσαι και να είσαι προσεκτικός όλη μέρα στο σχολείο, και τώρα είμαστε στο γιατρό και πρέπει να περιμένουμε υπομονετικά στην ουρά μέχρι να έρθει η σειρά μας. Εύχεσαι να μπορούσαμε να τρέξουμε και να παίξουμε τώρα; Θέλεις να σκεφτούμε τι μπορούμε να κάνουμε όταν τελειώσουμε με τον γιατρό;»
Όταν «ανοίξετε την πόρτα της συναισθηματικής επικοινωνίας» χρησιμοποιώντας μία από τις παραπάνω ή κάποια παρόμοια φράση, θα δείτε το παιδί σας σιγά σιγά θα αρχίσει να ηρεμεί και να γίνεται πιο δεκτικό να συζητήσει.
Δεν λέω φυσικά ότι θα συμβεί απαραίτητα με αυτόν τον τρόπο την πρώτη φορά που θα λειτουργήσετε έτσι, αλλά θα δείτε πως μόλις το παιδί νιώσει ότι αναγνωρίσατε το συναίσθημά του, θα είναι σαν να γυρίσει ένας διακόπτης. Και αυτό γιατί το παιδί δεν θα αισθάνεται πλέον ότι είστε απέναντί του, αλλά δίπλα του, στο πλευρό του, έτοιμοι να αντιμετωπίσετε την κατάσταση μαζί του.
Είμαι σίγουρη ότι και εσείς οι ίδιοι γνωρίζεται αυτό το συναίσθημα!
Σκεφτείτε πώς νιώθετε όταν κάποιος σας βλέπει και σας ακούει; Νιώθετε όμορφα, έτσι δεν είναι; Αρχίζετε να χαλαρώνετε, να μειώνετε τις αντιστάσεις σας και γίνεστε πιο ανοιχτοί στην επικοινωνία και τη σύνδεση. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά μας!
Απλώς θέλουν να ξέρουν ότι τα βλέπουμε, τα ακούμε και μας νοιάζει το πώς νιώθουν ♥️
Η επικύρωση των συναισθημάτων είναι μόνο ένα από τα πολλά χρήσιμα και αποτελεσματικά εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να υποστηρίξουμε τα παιδιά μας στις προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπα στην παιδική τους ηλικία, κατά την προσπάθειά τους να μεγαλώσουν και να γίνουν ανεξάρτητοι άνθρωποι.
Φυσικά κανένα εργαλείο δεν μπορεί να λειτουργήσει μόνο του 100%, επομένως είναι σημαντικό να εξερευνήσουμε και να κατανοήσουμε όλα τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας. Όσο όμως εξασκούμαστε, δοκιμάζοντας νέους τρόπους διαχείρισης με αφετηρία τη συναισθηματική επικύρωση, τότε αρχίζει η πραγματική μαγεία στη σχέση μας με το παιδί μας!
Με αγάπη,
Εύη Σταθάτου
Πιστοποιημένη Parent Coach
